Friday, September 18, 2015

Alternatibo na Ngayan nan Sinultihan nan Surigao: Sinurigao

Ni: FTAP

Disdi pa nadon, an tawag nan mga kilaya na mansusukit nan mga sulti sa kalibotan, nan lainlain na tapok nan linguists, tagngayanan an sinultihan nan mga Surigaonon nan Syudad nan Surigao, Probinsya nan Surigao del Norte, sanan Surigao del Sur na SURIGAONON.

Uno may taggikanan nan ila pagngayan nan Surigaonon sa sinultihan nan mga Surigaonon?

Kasagaran ila napangutanan na mga tal nutubag kuno na Surigaonon an ila sinultihan pero wayay ditalye kabahin sa ini na panhunahuna. Ditalye parehas nan kahamokon nan mga Surigaonon na naglaung na an ila sinultihan Surigaonon, hampan kun jaon man, uno na mga edara an naglakip sa ila pagsukit an naglaung na Surigaonon gajud an ngayan nan ato sinultihan.

Di tanan sa mga naglaung na Surigaonon an sinultihan nagtuon nan Linggwistika, paghigugma an tagbasihan sa ila pagngayan nan sinultihan. Uno may problema nan ini na panhitabu? WAYA, kuyang lamang nan layum na pagpasabut.

Uno may marajaw?
Mas marajaw gajud na may paghigugma sanan kahibayo kabahin sa tunanan na Linggwistika dakan kinasingkasing hampan may pagsukit an an pagngayan nan sinultihan nan mga Surigaonon dakan mas mahinungdanon an pagngayan sa sinultihan.

Uno may angay na ingayan sa sinultihan nan Syudad nan Surigao o Probinsya nan Surigao del Norte? SINURIGAO.

An -non sa Surigaonon taggamit nan mga manultihay o manuyatay dakan ngayanan an mga tapok nan mga tawo, butang/himuonon, kaagi o panhitabo.

Mga Pananglitan:
A.Tapok nan Tawo
1. Butuaonon
2. Bolanon
3. Alegrianon
4. Gigaquitnon
5. Barangayanon
6. Batanon
7. Layakinon
8. Asawhonon
9. Banhonon
10. Sagdahonon

B. Tapok nan Butang/Himuonon
1. Lutuonon
2. Labhonon
3. Kanonon
4. Kadtuonon
5. Sugbahonon

C. Tapok nan Kaagi o Panhitabo
1. Sunogonon
2. Bagjohonon
3. Linogonon
4. Girahonon
5. Bahaonon

An -in- sa S<in>urigao, na tagtawag na Pandugang sa Tunga nan sulti, taggamit nan pipila ka mga manuyatay o manultihay sa pagngayan nan mga pamaagi dugang an +an sa ulahian sanan pagngayan nan mga sinultihan na way +an sa ulahian.

Mga Pananglitan:
1. S<in>ulti<h>an
2. S<in>uyat+an
3. S<in>ajaw+an
4. S<in>umbag+an
5. S<in>inggit+an
6. H<in>gakit
7. M<in>ainit
8. H<in>abonga+non
9. K<in>abalian
10 B<in>utuan

Ini an mubo na pagpasabut kon uno Sinurigao hampan dili kon Surigaonon an angay ingayan sa sinultihan nan mga Surigaonon.


Sinultihan na Sinurigao nan mga tawo na Surigaonon nan mga lugar sa Syudad sanan Probinsya nan Surigao del Norte sanan Sur.

Pero ini sija na sinuyat giya ra gikan sa mga nutuo sa pipila na nugamit nan "Sinurigao". Nahibayu kami na an kahamokan sa mga Surigaonon sanan mga dayo mu gamit nan "Surigaonon" sa pagngayan nan ato sinultihan, ugsa an amo pagtahud dila magpabilin ra gihapon kay kita tanan mga Surigaonon o katawhan may katungod na magpagawas nan ato tagtuohan gamit an ato sinuyatan.

Ini sija paggawas ra nan nahibawan nan manunuyat nan ini na blog, dili dajon angay tuohan pero puydi tunan. Dili sad ini pagpamugos kay dili magaptan nan bisan sino na manunuyat an pagtuo nan kada tigbasahay.

Unta di nijo ikasuko sa manunuyat ini na sinuyat.

Salamat sa pagbasa.

No comments:

Post a Comment