Sunday, December 30, 2012

Bibo an Desyembre 31 kay Grabe ka trapik sa Syudad nan Surigao

Ni kadto kami ni Sheila sanan Ranzi sa SSCT para mangutang nan pan para ngajan duyom sa pagsugat sa dosmil-trise sanan an ako regular na pagpakusog sa kalawasan: an pagjagan nan napuyo kalibut sa ika-duha na andana sa koridor nan eskwelahan.

Sa gawas nan Pepang kada baynte minutos adiser mo abot an traysikol na kasakyan para sa sentro nan syudad nan Surigao. Nag-estoryahay kami nila mama Bebot samtang nagpaabot nan traysikol. Si mama mo adto nan Tubod, Surigao del Norte para mag-apil nan lubong nan paryente namo na Macalolot.

Ni abot na an sakyanan, ni sakay na kami, nagkumbitay ako sa kilid kay arang ka puno an traysikol. Pag-abot nan tsek-poynt ni na-ug na si mama para mo sakay nan multicab para bus terminal. Kami nan lahos pasingod nan SSCT.

Nalabyan namo an Nilo Funeral Homes (NFH), an Surigao Metropolitan Water District (SMWD), an G-Fuel, an Bureau of Mines and Geo-sciences (BMG), an Surigao Education Center (SEC), an Placer Bank, an Villa Corito, an Surigao Medical Center, an Miranda Hospital, an Home Baker, an Petron, an Iglesia Ni Kristo, an 7th Day Adventist, tapos ni liko kami sa Rizal kanto Roxas na dayan ngadto sa Roxas kanto Borromeo tapos Metro Surigao ni hunong an traysikol kay ni na-ug an duha ka baje na pasahero na kon hai nahuyog an baynte na para e plite nan isa ka baje na ako tapad, ako tagpuyot an baynte, tagduhoy dija. Ni sakay ako pagbalik tapos ni byahe nasab kami. Natanggong kami nan kinse minutos sa atbang nan City Hall tungod sa iska kilometro na trapik. Nakaduyog kami nan tres minutos kada iska-metros hangtod sa nakaabot kami sa kanto nan Rizal-Magallanes, ni liko kami pa Magallanes, tanto paningkamot nan drayber para makasuksuk sa trapik nan makaliko, nalabyan namo an Caltex sa waya tapos tindahan nan mga prutas sa tuo na an lujo luneta, pag-abot nan kanto San Nicolas sa waya may BDO na sa atbang may HBC, natanggong kami nan tres minutos tungod sa trapik na isab, tapos ni deretso nasab kami. Nalabyan namo an K3 Centerpoint sa waya tapos San Nicolas College sa tuo na puno nan mga bisan uno na tindahan kay nagpa renta naman sila. Ni abante pa an traysikol, nalabyan namo an Biologic sanan Redline na may piktsur ni Bro Kent Yuipco sa ila signboard sa ubos tapos nakaabot kami sa kanto nan Magallanes-Amat na sa waya may Quality tapos sa unhan sa tuo may STI tapos sa unahan sa waya may STI na isab, tapos nakita ko na an kanto nan SSCT, Magallanes-Narciso, marajaw ngani kay buntag pa dili pa halata an pundido na signage nila sa ika-duha na andana, mu kisap-kisap na raba, murag alisdan na kuman dosmil-trise.

Hahay, nakaabot ra gajud paghuman nan hapit duha ka oras na byahe tungod sa trapik sa Syudad nan Surigao. Daghan traysikol pero tag-isa ra an sakay usahay waya pa gajud.

Pag-uli namo namalit kami nan prutas sa prutasan sa Luneta nan Surigao.


Salamat sa ako Asawa sanan Anak, Nag-oras sanan Nagpiktsur

2nd floor corridor of SSCT

An una 2.14k/10laps at 18min, tapos 19min, kuman 15.15min.


An ako napansin sa pagjagan: kaugalingon na pagdasig para ma pildi an una na mga oras, tungod sa pagdasig sa kaugalingon ni kusog an ako jagan sa kada lap.

Laktud, buot pasabot, makaya nan indibidwal na magbag-o, gamit man an kusog labi na an kahibayo.

Pahibayo:
1. Ini na mensahe dili ra para sa mga BRIGHT.
2. An tumong nan ako pagjagan dili para mo gamay, pero para:
a. mo lig-on an ako Kasingkasing,
b. mo lig-on an ako Baga,
c. mo lig-on an ako Bukog,
d. mo lig-on an ako Unod, sanan
e. mo lig-on an ako Kahibayo.

Saturday, December 29, 2012

Ika-upat na Tuig nan Kaminjuon: Kalami na Adlaw


Arang kagana ini na adlaw, sanan napanid-an nako na dugay nahuman ini na adlaw. 'Siguro' kay amo ika-upat na tuig nan Kaminjuon ni Sheila.

Decyembre 29, 2008 sa Bilang-bilang na Simbahan nan Katoliko
Ganina buntag nangeskwela kami sa amo MA na klase para mag-eksam, natapos namo mga alas-unse, pagkahuman namisita kami sa amo amigo na si Ricky T. Osorio para sa ija paghimu nan suyat pagtugot kan Tintin na magkuha nan ija sweldo tungod kay di paman sija maka lakaw nan sakto tungod sa ija gibati kuman.

Pagkahuman nan amo tujo kan Ricky namalik kami sa SSCT, nani-udto tapos nagpaabot sa isa pa ka amigo na si Cyrusteve Tinio, nagkakita kami ni Cyrus sa ikaduha na andana nan eskwelahan, nagestoryahay kami samtang nagpahilis ako nan kina-on sa udto.

Me and Cyrus
 Pagkahuman nan amo estoryahay ni Cyrus kabahin sa politika sa syudad nan Surigao nagsugod na dajon ako sa pagjagan, pakusog sa kasing-kasing sanan tuhod.


Naningkamot
Kaluoy sa Ginoo naka napuyo ka libot gihapon ako suyod sa dise-utso minutos tapos nagtesting ako nan iskagatos metros na paspas na pagjagan nakuha nako suyod sa katorse segundo may nobentay-noybe na duble-segundo. Si Sheila an nag oras sa ako jagan kuman, waya sija makajagan, waya maka-andam.

Nanguli kami nagpahuway kadali, mga alas-sayis nan hapon nangadto kami sa Greenwich para pakigkitaan an amo mga gwapa na amiga sanan kaiban sa pagorganisa nan BIKERS Surigao na si Engr. Jeany Corpuz sanan Teacher Gracechell Marte. Nanlibre sila nan panihapon.

Sheila naka Yellow, Gracechell naka Violet and Jeany naka Blue
Arang kalami, kamingaw, sanan kabibo na pagkita tungod sa mga naestoryahan na mga panhitabo sa kinabuhi nan kada isa.

Pagkahuman nan amo mgahangop sa ila, nangadto kami sa ila Aunty Nene Rivas. Nagkita-kita an mga bangi-itan sa mga kaagi na mga tiyo, tiya, sanan mga igtagsa.

Mga Anak sanan Apo ni Umbay sanan Biyay Paredes nan Surigao
Tayagsa ra ini na higayon, arang kagana, puno nan kalipay sanan hinigugmaay. Tana ma utro na daghan an makatunga.

Mga Tiyo sanan Tiya
Pipila sa mga igtagsa
Amo ini kalami an adlaw nan amo ika-upat na tuig nan Kaminjuon ni Sheila.

Thursday, December 27, 2012

Laong nan Badjao Gwapa si Sheila, ako asawa

Nangadto kami sa Alegria para mag bayad sa Municipiyo para sa lupa nan pamilya nan ako asawa. Namisita kami sa mga kilaya, amigo, sanan pamilya ni misis.

Pag-uli namo, dugay kami nagpaabot para makasakay kami sa BEI bus, sa kadugay nakadesider kami manakay sa Multicab, yellow an kolor nan sakyanan. Nanakay na kami tapos ni larga na, pagabot sa Pongtod nanakay sab an iban na mga pasahero, may nanay karga-karga nija an ija anak na buyan pa an kadako. Pag-abot sa Magpayang may nanakay na mag-asawa para Bad-as tapos may nanakay sab na mga batan-on na dayaga, ni byahe na dajon.

Pag-abot sa Timamana, may nanakay na baynte sanan dise-utso anyos na mga babaje na badjao iban sa ila mga bana sanan may ila silingan na dyis anyos na layake na badjao, gikan sila nangaroling sa lugar.

Samtang nagbyahe, nalingaw ako sa ila mga estoryahay na kon hai "Ahum" ra an ako nasabtan, buot pasabot "Oo". Sige ako pangutana sa ila, kon tagahai sila, kon pila an ila edad, kon mahibayo ba sila mag Surigaonon, kon mo botar ba sila, kon may ila ba 4 P's, kon pila sila ka Badjao sa ila gipuy-an.

Laong nila taga Canlanipa daw sila, sa ako huna-huna kalajo sab nan ila gibyahe para mangorling ra- para makakwarta, laong sila trise anyos pa sila nagminyo tapos may ila na tig duha ka anak sa kuman. Laong sila kon magminyo daw sila an layake magbayad sa pamilya nan baje, laong sila an ila Ginoo--"Pidjangale" an tawag nila, laong sila na way ila 4 P's, laong sila nakabotar sila sa Basilan, laong sila gamay ra an ila nahibaw-an sa Sinurigao, laong sila may lima ra ka bayay an Badjao sa Canlanipa tapos daghan sila nagpuyo sa kada kabayay.

Nangutana sab sila sa ako, kon mag-asawa ba daw kami ni Sheila laong ko "Ahum", nangatawa sila kay nahibayo na daw ako mag Binadjao.

An pinakalami na komento nila duha laong sila, "Gwapa sija", si Sheila an ila taglaong.

Tapos, sa waya nako kabantayi, nakaabot na baja kami sa Gaisano, nalipay ako sa mga butang na ako nakat-onan sa ila sa gamay na panahon, swerte pa kami sa estado nan amo kalisud kompara sa ila, naghatag kami nan Sekwenta sa ila, nalipay gajud sila.

Tuesday, December 25, 2012

Kon Dato Ako, Manhatag Ako nan Daghan Gajud!

Disdi pa nan dosmil-sayis sige na kami man hatag nan mga pahalipay kada pasko sa mga mamanwa bisan hai rakan na lugar, nakaabot kami nan Brgy. Tagbasingan, Brgy. Jubgan, Brgy. Amontay, Brgy. Linongganan, Brgy. Balite sanan iban pa na lugar tungod sa pag-imbitar ni Dr. Cases D. Dalaygon nan SSCT sa amo. Sija an nagmatoto sa amo na magporsige nan way undang sa pagtabang sa mga tawo na nagkinanghanlan. Tabang sa bisan uno na paagi, tabang ginagmay o dinagko basta gikan sa kasingkasing an ija tagtudlo sa amo.

An dosmil-unse nan hatag kami ni mama Bebot sa Purok 9, Barangay Taft, Surigao City.

Kuman dosmil-dose kaiban sa MIFSA nan hatag gihapon kami ni mama Bebot sa Purok 9, Barangay Taft. Naghatag si mama nan mga slice breads kuman. An MIFSA naghatag nan tagduha ka kilo nan bugas sa napuyo ka pamilya na nagkinanghanlan nan pahalipay sa kuman na Pasko. Si Jun Ocio an nag hanap sa ini na mga pamilya. Nalipay gajud sila tungod sa paningkamot nan MIFSA na makahatag nan kalipay sa ila.

An gigamit nan MIFSA sa ini na pahalipay an mga tagdonar nan mga nagsponsor sa 6th MIFSA Organizing Anniversary, nagpanubra man an kwarta. Naghunahuna an mga lederes na imbis sila an maglipay-lipay e donar rakan nila sa nanginanghanlan para sila makahatag nan kalipay.

Arang ini ka gana na praktis nan mga batan-on na mga lederes nan nagkalain-lain na fraternities and sororities dinhi sa syudad nan Surigao.

Una na Pamilya

Ika-duha na Pamilya



Ika-tuyo na Pamilya

Ika-upat na Pamilya

Ika-lima na Pamilya

Ika-unom na Pamilya

Ika-pito na Pamilya

Ika-walo na Pamilya

Ika-siyam na Pamilya

Ika-napuyo na Pamilya



Monday, December 24, 2012

Kinabuhi Dosmil Dose


56 ka lederes nag-participar sa 6th MIFSA Organizing Anniversary


An Decyembre 20 nag-oganisa kami nan 6th MIFSA Organizing Anniversary sa Academic Center nan Surigao State College of Technology na gi-participaran nan sikwentay-sayis (56) ka lai-lain na mga lederes.

Nagdonar si Mayor Ernesto "Nitoy" Matugas, Mr. Balgamelo "BB" Ma, Dr. Gloria C. Gemparo, BM Atty. Fernando T. Larong, Mr. Salvador Almedilla, Hon. Pablo Bonono, sanan an SSCT SSG Officers.

Nagtudlo nan ija kahibayo si Atty. Jeffrey Galido kabahin sa Anti-Hazing Law, si Doctor Jaimenito C. Go nagtudlo sab kabahin sa Hazing Related Injuries, sanan si Mr. Jonas Robert L. Miranda kabahin sa Alliance Leadership: Progressive Organizations.

Nahuman an aktibidades sa paghimu nan Unification Torch Lighting.

54th Induction and Turn-Over Ceremony, JCI Surigao nagcelebrar


An Decyembre 21 nagparticipar kami sa 54th Induction and Turn-over Ceremony nan JCI Surigao na gihimu sa Gateway Hotel, Surigao City.

Daghan madasigon sanan aktibo na mga myembro nan JCI an nagparticipar, may taga Davao, Pagadian, Cagayan de Oro sanan may mga bisita sab gika sa grupo nan Rotary Club of Metro Surigao.

An bag-o na presidente nan JCI Surigao na si JCI Jeffrey S. Torcal nagpasalamat sa tanan ni participar sa celebrasyon labi na sa ija pamilya na tanan ni supporta sa ija isip bag-o na presidente nan JCI.

Nahimo kami na mga bago na myembro nan JCI Surigao pagkatapos nan amo panumpa sa responsibiladad, gituohan, gi-ampo, panlantaw sanan tujo nan JCI.

JCI Atty. Valz Lisondra, JCI Fryan Abkilan, JCI Benz Eliguir, JCI Jessnar Omamalin, JCI Gabi Arcamo, JCI Tinangkalan, JCI Paredes, JCI June Menoza. 

 

SSCT H.S. Batch 2003 nagki-at sa Christmas Party

 

An Decyembre 22 nag celebrar kami, SSCT H.S. Batch 2003, nan Christmas Party sa Villa Gertrudes, San Juan, Surigao City.

Grabe ka bibo, ni puli na si Waynard Niel Cabajes sa pagkanta sa intablado. An sajaw ni Kim Ty na bujag gajud karajaw na giparesan ni Mark Louie Raboy sanan Michelle Canillo na utro isab na mga bujag mo sajaw.

Nahuman an amo celebrasyon sa Abansa, Surigao City.

Surigao Runners Club ni jagan para sa Christmas Party

 

Decyembre 23 nan alas sinco sa buntag nagkita an mga myembro nan Surigao Runners Club na gi-pangunahan ni Atty. Ingemar Macarine sa Provincial Sports Complex para sa pagjagan pasingod sa venue nan Christmas Party sa Rose Beach, Surigao City.

Nahuman an celebrasyon sa mga plano nan pagjagan sa Claver, Cebu, Manila pati plano sa pagmugna nan ika-duha na jagan nan Surigao Runners Club sa Surigao City puhon Abril 2013.

SSCT, MIFSA nanhatag nan pinaskohan sa mga Mamanwa

 

Decyembre 23 nan alas dose nan udto nagkita an mga lederes nan SSCT sanan MIFSA sa Quadrangle nan SSCT para mangadto sa Brgy. Jubgan, San Francisco Surigao del Norte para sa paghatag nan pinaskohan sa mga Mamanwa.

25 ka pamilya nan mga Mamanwa an nagpakadawat nan pinaskohan, nalipay an tanan sa aktibidades, nalipay an SSCT sanan MIFSA na nakahatag sila nan kalipay sa mga mamanwa, nalipay isab an mga mamanwa na may nakadumdum sa ila pagbisita sa panahon nan kapaskohan.

Nahuman an aktibidades sa pagkanta nan mga lederes nan MIFSA nan pasko na mga kanta.

BIKERS Surigao nagpakontis sa Chrismas Party

 

Decyembre 23 nan alas syete nan duyom nagpakontis nan Duathlon nan BMX sanan MTB an BIKERS Surigao na gipangunahan nan organayser na si Mr. Judel Paredes sa SRBC Beach, Sabang, Surigao City.

Nalipay an tanan myembro sa nagkalain-lain na kontis na gihimu na kon hai nagpakadawat sila nan groceries pagkahuman.

Wednesday, December 19, 2012

Dugang Kadasig para sa MIFSA

Nalipay gajud ako na nahatagan ako nan higayon na makaestorya an Mayor nan Surigao kaina, Mayor Ernesto "Nitoy" Matugas, tagtawag nija ako sa ako pangayan--"Francis". Tayagsa ra na higayon, kuman pa sa ako kinabuhi.

Salamat karajaw kan Mayor Nitoy sa pagdonar nan 2,000.00, kan sir Balgamelo "BB" Ma sa pagdonar nan 5,000.00, kan Mr. Salvador L. Almidella sa pagdonar nan 1,000.00, kan Doc. Gloria C. Gemparo sa pagsponsor sa Venue sanan kan Board Member Atty. Fernando T. Larong para sa 6th MIFSA Organizing Anniversary na mahitabo silum, 20 Desyembre 2012, sa Academic Center nan Surigao State College of Technology sa alas 3:00 ngadto alas 6:00 sa kahaponon.

Libre ini na seminar para sa tanan mga studyante sa syudad nan Surigao, labi na para sa mga lederes nan nagkalain-lain na Fraternities and Sororities.

An mga hisgutan kabahin sa;

Anti-Hazing Law
Alliance Leadership: Progressive Organizations
Hazing Related Injuries

Surpresa pa an mga hibayo sanan gwapo karajaw na mga motudlo nan ila kahibayo kabahin sa mga hisgutanan.

Kita kita ta silum puhon ako mga igsuon sa Fraternties and Sororities.

Reynaldo Ocio - Alpha Kappa Rho
Ronald Paredes - Tau Gamma Phi/Tau Gamma Sigma
Marky Herda Lisondra - Upsilon Phi Sigma
Mark Joseph Sala - Alpha Theta Omega
Rafaelito A. Agra - Alpha Phi Omega
Manuel Arcon - Gamma Kappa Phi
Waynard Cabajes - Sigma Xi
Jay Yonson - Beta Gamma Rho
Daiserie Cabajar Dioquino - Omega Pelta Kappa
Mu Lambda (MONALISA)
POSANS
KNIGHTS
DELTA
Sigma Upsilon - Upsilon Lambda
Sigma Alpha Epsilon
Sigma Lambda Phi

Salamat sab kan Sis Connie S. Parungao, kan Nizel Matugas, sanan sa mga staff ni sir BB Ma na nagtabang sa ako, nag-atiman sa ako sa pagproseso nan mga papel.

Tuesday, December 18, 2012

Nagka-isa, Mas-bibo an Pasko nan Kapitolyo

Kompleto an mga lederes nan lokal na pan-Gobyerno nan probinsya nan Surigao del Norte na gipangunahan ni Gobernadora Sol Forcadilla Matugas sa pagsilebrar nan Pasko kuman na adlaw sa Provincial Sports Complex.

Kaon nan Daghan sa Pasko nan Kapitolyo nan Surigao del Norte
Grabe ka bibo, amo ra nan pista an nahitabo sa silebrasyon nan Pasko kuman nan kapitolyo tungod sa arang ka daghan na pagkaon labi na nan letchon na samtang nagduyog pasingod sa lamesa nagkagutay sa kabibo nan pagkab-ot nan mga empleyado.

Nabati nan tanan an pagka-isa nan mga lederes sa kuman tungod kay bisan nagkalain-lain an partido nan iban mga Board Members ni sanong sila sa ini na pagtigum nan tanan para sa mas marajaw na kapaskohan.

Si Gob. Sol naghatag nan ija mensahe para sa marajaw na pasko nan tanan bisan nagguol sija kabahin sa bag-o ra na nahipasa na balaod kabahin sa Reproductive Health. Naglaong sab si Gob. na maghatag an ato probinsya nan 100,000.00 para sa probinsya nan Surigao del Sur gawas sa adton taghatag na pareho na kantidad sa naapektohan na lugar sa Davao nan Bagyo Pablo, laong pa ni Gob., "...an tinuod na pagsilebrar nan Pasko an pagpanhatag nan karajaw sa nanginanghanlan nan tabang, marajaw ngani kay nahipalajo kita sa jadto na delubyo laong pa ni Board Galanida."

Pagkatapos nan paghatag nan mensahe ni Gob. Sol, an kada departamento nagpakita nan ila kaabtik sa lainlain na talento para malipay an tanan labi na si Gob. na nangita gajud sa ila tanan.

Ini an isa sa pinakabibo na silebrasyon an ako na apilan.

Saturday, December 15, 2012

SNDJ 5K RUN: Takbo Sa Pasko

No Speed Limit v Speed Limit 20Kph
Nag-apil kami ni Sheila, Mr. Kaelf Dave Noguerra, sanan Mrs. Liacel Paso-Noguerra sa Jagan Surigao nan SDNJ 5K RUN na gi-pasiugdahan nan BJMP-Surigao del Norte Distric Jail kuman na adlaw.

Gipangulohan ni CINSP PIO CRISTOBAL ROSERO an warden nan SDNJ an Jagan Surigao na nagsugod sa Provincial Sports Complex ngadto Gateway na nagtapos pabalik sa Provincial Sports Complex.

Samtang nagjagan kami, sige kami nag hisgot ni Kaelf kabahin sa kinabuhi nato mga tawo, "No Man is an Island" an ako intrada tapos ni sumpay si Kaelf na, "pero tot, pagkadto nako sa isla Basul an nagbantay didto naglaong man gajud sija na sija ra isa, way ija komunikasyon sa iban tawo sa syudad, suyod sa pila na ka tuig." "Ah, pero sa gihapon na hisgutanan, No Man is an Island bai Kaelf, kay nahisgut man nimo kuman sa ako an ija kahimtang didto, buot pasabot napasa gihapon nija sa ako an ija kahimtang didto pamaagi sa imu na nakabisita sa ija," ni sumpay ako sa kan bai Kaelf.

An sunod namo na taghisgutan kabahin sa pagsimba, kabahin sa hugot na pagtuo sa Ginoo, kabahin sa relihiyon. An pinakalami na ako nabatian kan Kaelf na dili nako makalimtan sanan plano nako sundon sugod kuman an ija taglaon na, "bai tot, tistingi lamang na imu paminawan sanan ibanan an imu mama sa ija hagad sa imu na magsimba kamo, mas malipay siguro si Ma'am kon imu sija hatagan nan higayon sa ija paghagad sa imu bisan isa ka oras ra suyod sa isa ka simana, diba? Ako bitaw an paniid nako sa ako Papa amo ra gajud an ija kalipay na kami tanan magsuon mo sanong sa ija gusto na mag-iban kami pag simba kay sa pagsimba mabati nija an pagka-isa namo isip pamilya." Tungod nan Surigao Education Center (SEC) na kami ini na pagestoryahay, may tag-tagad si Kaelf na mga tawo, isa an Guard nan SEC sanan an tawo sa tindahan na ija amigo, ni sumpay dajun ako na, "nakasabot ako sa imu punto bai Kaelf, ako jaun taghunahuna kuman, mo simba man ako pero an ako lamang hunahuna naanad sa kon unoy jaun sa ako sistema sa kuman, pero tinud-anay hamok rason kon ngano waya ako mu simba pero sa ako pagbasa sa kada-adlaw nan lain-lain na basahon isa ray ako gi-tuohan, na an kada tawo may ato mga indibidwal na katungod sanan pagsabot sa tanan mahitabo, nahitabo sanan panhitabo sa ato kada kinabuhi pareho jaun sa bata na nagjagan kuman sa ato unahan, taga SPU siguro ini kay may logo man sa ija jogging pants, may rason kon uno ni apil sija sa ini na jagan pareho sa ato kuman may indibidwal na rason kita kon uno ni apil kita sa inin pagjagan sa Surigao kuman na gipasiugdahan nan BJMP. Balik ta sa pagtuo kabahin sa ato kada  relihiyon, an ako pagtuo kabahin sa pagbuhat nan makataronganon na karajaw para sa tanan na ako maapektohan iban sa giya nan hugot na pagtuo nako sa Ginoo pamaagi sa mga tagbuhat na marajaw nan ija anak na ato manluluwas na si Jesu Kristo an hugot na ako tagtuohan gikan sa una hangtod kuman, apil na sa jaun na pagtuo an ako pagtuo sa amo simbahan, pero sa kuman magtuon ra anay ako nan kinaugalingon. Nagsimba kami ni Mama an una na adlaw pero sa kadaghan nan tawo waya nako mapaminawi pagtarong an wali nan pare... basta bai Kaelf an ako pagsabot sa Bible o sa relihiyon namo, kay di man ako makasulti para sa iban relihiyon, an pagbuhat nan makataronganon na karajawan para sa kaugalingon sanan sa iban an dapat na himuon nan kada indibidwal, tapos tagdugang ko ra sa ako pagsabot na dapat dili mamugos o makialam sa iban tawo bisan sa amigo kon uno may dapat sanan dili dapat na buhaton nan kada isa... pwede ra an pagpadayag nan pagsabot o kahibayo pero dili mamugos o makialam, amo raba sa ato kuman, estoryahay samtang nagjagan para sa dungang na mas marajaw na kahibayo sa kinabuhi ta isip tawo."

Naundang an amo estoryahay pag-abot namo sa panapos na linya nan Jagan Surigao, nakuha namo nan traynta minutos an 5K, nadawat namo an amo Certificate of Participation tapos nangadto kami sa Diez cor San Nicolas Streets para sa malami na butong ni Nanay Inday Sin-o, "pagkalami, pastilaparn!"

Natapos an amo estoryahay ni Kaelf sa isa ka marajaw na karaan na storya na ija gi-estorya sa ako, ini an mubo na parte na ako nadumduman sa kan Kaelf estorya, "bai tot, may nagpatupi nan buhok na bata, tapos nagestoryahay sila nan manupihay. Laong nan manupihay, '...ka daghan mga tawo na wayay pagkaon sa lamesa, uno kaha na waya man sila tabangi nan Ginoo ta?' ni tubag an bata pamaagi sa isaka pangutana, 'nong, kadaghan lagi tawo sa gawas, sa atbang nan imu barbershop, na tag-as na an buhok?' 'waya man sila magpa-tupi loy amo jaun na tag-as na an ila buhok,' sumpay nan manupihay sakto sa pagkatapos nan ija pagtupi sa bata tapos, 'amo sab jaun an nahitabo sa mga tawo Manong na wayay pagkaon sa ila mga lamesa, waya man sila mo sangpit sa hugot na pamaagi sa Ginoo ta...' tubag nan bata bai tot, tapos an ngayan nan bata 'Albert Einstein'."

Marajaw gajud an kinabuhi ta mga tawo lujo sa mga kapait na ato tag-agihan, kay daghan ta makat-onan sa bisan uno na pamaagi, labi na sa mga pait na kaagi... amo? Mayhinungdan kon uno na nagkaiban, nagkakilaya kami ni Kaelf, isa inin panhitabo kuman na nagkaestoryahay kami kabahin sa marajaw na hisgutanan.

Sa tanan nakasabot na nagbasa nan ini, Jagan na ta sa sunod samtang magkat-on nan mga marajaw na hisgutanan sa bisan sin-o na kadungan sa pagjagan para sa marajaw na hinungdan.

Kaelf, SVP, FTAP
FTAP, Kael, Liacel


Dili ini pa brayetay sanan pa paspasay mga amigo, para ini sa sakto na kalipay.

1st Provincial Youth Summit 2012: SDN Opisyales Nagpasiugda

Sec. Marry Ann Lucille L. Sering nan Climate Change Commission nagtudlo kabahin sa kabag-ohan sa kalibutan ta.

Provincial Convention Center--Nagpasiugda nan 1st Provincial Youth Summit 2012 an SDN Opsiyales na gipangunahan ni Governor Sol Forcadilla Matugas, Congressman Francisco "Lalo" T. Matugas, sanan Congressman Guilleremo "Jun" Romarate gihimu an Desyembre 15, 2012.


Sec. Marry Ann Lucille L. Sering nan Climate Change Commission nagtudlo sa mga batan-on na Suriganon kabahin sa kabag-ohan sa panahon sa kalibutan, labi na sa Surigao del Norte, pati an mga kapait na panhitabo nan 1984 sa Bagyo Nitang ija gi-kumpara sa Bagyo Pablo sa kuman na tuig.

Sa tabang nan Social Networks--FB, Twitter, sanan iban pa--giinganyo ni Sec. Sering an mga batan-on na Suriganon na mag Like sa Fan Page nan Climate Change Commission para sa mas marajaw sanan mas layum na pagtuon kabahin sa climate change. Ija sab gi-pasabot an mga participante kabahin sa umaabot na paghugpong sa Cebu kabahin gihapon sa climate change, sanan mag pili sila sa mga batan-on na Suriganon na nag-like sa ila fan page nan ila librehon sa gasto nan byahe para sa hugpong sa Cebu.

Ms. Chesna Ycong an ikaduha na nagtudlo sa mga aktibo na participante kabahin sa Youth Entrepreneur. Ija gitudlo an madasigon na aspeto nan isa ka negosyante, labi na an aspeto nan isa ka batan-on na negosyante.

"Sino kaha an pwede mamahimo na entrepreneur?" Pangutana ni Ms. Ycong tapos ija gi-sugdan an pagpalayum nan ija pagtudlo sa mga participante kabahin sa ija topiko sa pagpa-participar sa mga participante sa pagbasa sa mga importante na detalye sa presentasyon nan ija topiko gamit an dako karajaw na progektor nan probinsya. Aktibo na pagkatudlo an tagbuhat ni Ms. Ycong, malipayon gajud na naminaw an mga participante sa ija, nadumduman sija sa ija gilaong na "dili ra kon diploma an importante na pasabot sa propesyon, an pinaka-importante an pamatasan niju isip may propesyon."

Human Rights an gi-tudlo ni Mon Senior Perry Iral, sija an ika tuyo na nagtudlo, bisan arang kaluja an oras kay ala-una sa kahapon pero nahimu na aktibo an aktibidades tungod sa pamaagi nan pagtudlo ni Mon Seneior. Sa pila katuig, sija an nagdaya nan mga kabatan-onan sa Diocese nan Surigao amo jaun na hibayo sija kon unhon pagkuha an atensyon nan mga participante. An mga katungod nan kabatan-onan an ija tagtutokan pagtudlo sa mga aktibo na participante.

Ikaduha sa pinakaulahi na nagtudlo sa ini na pagtapok nan mga kabatan-onan si 1st Lt. Joe Patrick Martinez na kon hai ija tagtudlo an Youth for Peace Advocacy, nagpakita sija nan isa ka salida kabahin sa isa ka tawo na wayay mga kamot sanan wayay mga tiil pero nagpakabuhi suyod sa hugot na pagtuo sa Ginoo, suyod sa marajaw na panlantaw sa ija kinabuhi dinhi sa kalibutan. Tagpahayag sab ni 1st Lt. Martinez an makataronganon sanan marajaw na desisyon na dapat hunahunaon sanan buhaton nan isa ka makabag-o na kabatan-onan nan Pinas, labi nan Surigaonon.

An pinakaulahi pero pareho ka-importante sa iban na nagtudlo, si Dr. Lamberto Vasaya Jr., grabe ka bibo nija magtudlo, an tanan participante puno nan katawa, an tanan--daghan na kat-onan sa ija pamaagi nan pagtudlo kabahin sa Sexually Transmitted Infections. Bibo na Unoran na pamaagi an ija pagdaya nan pagpaminaw nan tanan participante.

Si Ms. Janette nan PEMO nagtudlo suyod sa 5 ka-minuto kabahin sa Climate Change. Tag-inganyo nija an tanan participante na mo tabang sa paningkamot nan PEMO nan Surigao del Norte para mahinlo an palibot sanan makatabang sa pagluwas sa kalibutan.

Suyod sa iska-adlaw na aktibidades nan mga kabatan-onan sa Surigao del Norte, nagmalamposon na puno nan kabibo sanan kahibayo an tanan tungod sa hibayo na mga magtutudlo sanan sa mga marajaw na mangantahay na naghatag nan ila parte sa kalamposan nan pasiugda nan lokal na pan-gobyerno nan probinsya nan Surigao del Norte.

Nahuman an aktibidades sa pagpili nan mga opisyales nan mga kabatan-onan para sa Climate Change Commission nan Surigao del Norte Chapter.

Pagkatapos nan aktibidades an iban nagpakuha nan litrato tupad sa tarpulin nan Greenerations.

FTAP
SVP

Thursday, December 13, 2012

SSCT Nagpamisa Pasalamat

Academic Center, Surigao State College of Technology

Nagpamisa pasalamat an SSCT para sa tanan marajaw na nahitabo  kuman na tuig sa ila.


Si Padre Boy Asister an nagmisa sa misa pasalamat nan eskwelahan na gi-pangulohan ni Dr. Gloria C. Gemparo.

Napuno an Academic Center nan eskwelahan sa mga studyante sanan mga maestro na naglakip, naghalad, sanan namati sa misa.

Nahuman an misa pasalamat sa pagpasalamat nan ako Mama Bebot sa tanan naglakip sanan nagsibya sija nan, "Merry Christmas to all!"

Pagkatapos nan misa pasalamat, duha ka bag-o na klasrum sanan unom ka bag-o na opisina an gibendisyonan ni Padre samtang naggunting si Presidente Gemparo sa laso.

Paggunting ni Presidente Gloria C. Gemparo sa laso
Nahuman an programa na puno nan kalipay an tanan empleyado sanan studyante nan SSCT o an umaabot na Surigao Del Norte State University (SDNSU).

MIFSA, unom ka tuig na!

Tuo-Waya: Villanueva-VP MIFSA-SSCT, Agra-Pres MIFSA-SSCT, and
APOMembers of SPU
Marajaw Inter-Fraternity and Sorority Association (MIFSA) magcelebrar nan ika-unom na anibersaryo sa pag organisa kuman Desyembre 20, 2012 sa Academic Center nan SSCT.

Tagmugna an asosasyon nan mga Fraternity sanan Sorority para e-kondena an mga gang sa syudad adton dos-mil-syete. Mas ni lig-on pa an asosasyon sa pagkamatay nan myembro nan UPSILON PHI SIGMA na si Aldous Duane A. Nocon na gi-luba, na-pinta sa kasing-kasing, nan myembro nan mga bugoy-bugoy na gang nan TBS sa syudad nan Surigao adton Hulyo 26, 2008.

1st Alay Dugo Para sa SSCT
Sa tabang nan lokal na pan-gobyerno nan syudad nan Surigao sa pagdaya ni Mayor Alfonso S. Casurra, an karaan na asosasyon nan Fraternities and Sororities na Surigao City Inter-Fraternity and Sorority Association (SCIFSO) nahimu na Marajaw Inter-Fraternitiy and Sorority Association (MIFSA).

Sa paglabay nan mga katuigan, daghan na an nahimo nan asosasyon, pareho nan 1st Alay Dugo Para sa SSCT, Clean and Orderliness Brigade, sanan MIFSA meets SSCT Administration.

Clean and Orderliness Brigade
Sa pirme na pakig-estorya nan MIFSA sa administrasyon nan SSCT mas nilig-on pa an relasyon nila para sa mas daghan pa na mga proyekto na mabuhat nan mga organisasyon na ni sanong sa pagkuhit nan asosasyon nan Fraternities and Sororities.

MIFSA meet SSCT Admin
Kuman, an lokal na pan-gobyerno nan syudad nan Surigao sa pagdaya ni Mayor Ernesto "Nitoy" Matugas nagpadajon sa pagrekognisa sa asosasyon, labi na sa pagcelebrar nan adlaw nan syudad nan Surigao sanan kapistahan pirme imbitado an MIFSA para sa mabibo na parada sa kadayanan. Sa ika-unom na anibersaryo nan MIFSA nagdonar nan sinco-mil si Mr. Balgamelo C. Ma na Asst. Admin Officer III nan syudad, "Marajaw gajud jaun tol," matud pa ni Brod. Ocio nan Alpha Kappa Rho pagkahibayo nija na naghatag an sinaligan nan mayor sa ija karera sa politika.

Daghan pa mahimo nan mga fraternities and sororities, an konkreto na ebidensya, sila Delima, Binay, Zubiri, anhin Ninoy, anhin Marcos, jadto pay iban na may nahimu na, may mahimu pa sa pan-gobyerno nan Pinas. . . gikan sila sa pareho na mga organisasyon na kon hai amoy isa sa nagmatuto sa ila nan ila abilidad sa pagdaya sa nasod ta.

Nagduyog an panahon, pero an mga kabatan-onan sa bisan hai na lugar sa Pinas, labi na sa syudad ta dinhi sa Surigao nagpadajon gihapon an pagpamyembro sa pareho na mga organisasyon bisan pa kon uno ka-sakit an na-andan na proseso sa pagsuyod o pagpa-myembro. An mahimo nan tanan naguol, sa ako pagkahibayo basi sa eksperyensa, tudlo-an an mga myembro nan kabahin sa balaod na nagpahunong sa pag-pasakit sa mga interesado magpa-myembro sa pareho na mga organisasyon, e-edukar an mga karaan na myembro para sila mismo an magpasunod sa mga bag-o na mga myembro nan kon unoy makataronganon na sakto.

Balikan ta, daghan pa an mahimo nan ini na mga organisasyon labi na an asosasyon, nagtuo ako na may pasingdan na marajaw an mga paningkamot nan mga nagmugna nan asosasyon--an kahapsay magpadajon, an anam-anam na pagkabag-o sa proseso nan pagpasuyod nan mga myebro, an mas daghan pa na proyekto na mahimo nan asosasyon labi na an pagdonar nan dugo para pagluwas nan kinabuhi nan nanginanghanlan.

Give Blood, Give Life of RACMS and SSG in cooperation with MIFSA - SSCT
November 23, 2012
An Jurassic na naandan sa pagpanhagad nan magpamyembro an nahimu na problema, amo jaun na sa umaabot na ika-unom na anibersaryo nan MIFSA may maghisgut kabahin sa Anti-Hazing Law. An kadungan sa Jurassic na problema nan pareho na mga organisasyon an pagtagad nan komunidad sa ila, amo jaun na may hisgutan kabahin Alliance Leadership: Progressive Organizations.

Sa ini na paningkamot nan MIFSA Surigao City Council, untana magbag-o an tanan sa Fraternities and Sororities dinhi sa syudad ta, labi na an pagtagad nan iban na mga eskwelahan kabahin sa ini na mga organisasyon. An mga myembro nan ini; mga studyante, mga tawo, na pwede maestorya, na pwede maghimo nan marajaw para sa ika-marajaw nila, labi na nan mga establisymento na kon hai sila, jadto.

Kada-adlaw na Laag sa SSCT!

Kada-adlaw, gikan nan pag uli ko sa syudad nan Surigao, SSCT an ako kadto-anan, para lantawon an ako Mama Bebot sanan huyatan an ako Ranzi para dungan kami manguli sa bayay.

Sa kuman na adlaw arang na ka klaro, bati, sanan masimhot na an Pasko. Tungod ini sa mga dekorasyon na gi-plastar na nan tanan Surigaonon sa kadayanan, sa kabayayan, pati sa suyod nan mga eskwelahan, labi na sa SSCT.

SSCT Lobby
Arang ka gana sa mata an mga nagkalain-lain na porma nan bituon na gi-bitay sa kisami nan SSCT labi na an kalami sa hunahuna nan resaykol, gamit an mga 1.5li na plastik na botelya nan patignaw, na Christmas Tree na gi-butang sa entrada mismo nan eskwelahan.

Sa ini na pamaagi nakita nako an gugma sanan respeto nan mga Surigaonon sa naandan na layum na pagtuo sa kada-relihiyon, labi na sa anak nan Ginoo na si Jesu Kristo.

Gawas sa inin mga marajaw sa mata-hunahuna na mga dekorasyon na makita sa eskwelahan, nagpasiugda sab sila nan proyekto sa pagdonar nan bisan uno na gamit na pwede pa magamit nan mga nanginanghanlan na lumad sa probinsya, labi na para sa tribo nan mga mamanwa. Dinhi, labi nako nakita an kamarajaw nan mga nagdumaya sanan mga magtutudlo sa eskwelahan na naghunahuna pirmi nan kamarajaw para sa mga nanginanghanlan nan pagtagad na mga Suriganon. Dili kintahay kay an ako mama Bebot, isa sa ila na mga marajaw.

Tayagsa ra ini, untana, hangtod sa hangtod ing-ani pirmi an makita na imahe nan Surigao: an pagka-marajaw gajud karajaw.

Marjaw na Pasko sa iju tanan mga amigo!

Tuesday, December 4, 2012

Storya ni Nanay Tuwa, palakbit ra!

Perpetua Pebte - Repolyo, 87-year-old.

Sa Bad-as, Placer, Surigao del Norte pa kami naghuya sa una mga 1930's, dumdum ko si Mayor Canda pa an nagdumaya.

Gikan si Tatay Oming, Fermin Pebte, sanan Nanay Marcia, Marciana Bunghanoy, sa Agay-ay, Southern Leyte adiser namal-is sa Bad-as. Si Tatay pagmahubog, mahilig mag pahuway sa bangko na pankaking sa biranda samtang mag buhot nan ija tabako. Samtang ako maglingkoray sa amo hagdanan, arang ka isog ni tatay kay bisan gamay ra na alibugjaw masuko na dajon sija, tagtinjakan ako nija tungod kay saba ako samtang nagpahuway sija sa may biranda.

Si nanay, arang ka marajaw na mananabang. Usahay kuhaon sija nan sakjanan para manabang ngahi sa Surigao, pag uli ni nanay may daya na American Loaf, arang namo ka busog. Usahay pag sa bukid sija manabang pag uli may daya na mga manok o baboy.

Sa adton panahon nan Hapon, an ako madumduman gajud karga nako si tiyo Rod nimo, tot, gamay pa sija adto na panahona. An mga hapon hilig man magpahirakrak ra bisan hai, maningkamot gajud kami na makatago, si Rod ako gajud sija gakson, e kuob sa ako dughan para dili maigo nan bala nan mga Hapon. Kaluoy sa Ginoo nakaluwas man sab kami.

"Nahala nay, mo balik rako silom puhon para magstorya ta kabahin sa imo kinabuhi para masuyat nako sa ako Nobela na gihimo kuman tapos an ato e titulo, "An mga kaagi ni Nanay Tuwa", ok ra nay?"

"Oo, tot. Balik rakaw silom puhon, labi na kay arang na ka uyan tungod kan Pablo."

"Salamat karajaw sa palakbit na storya, nay Tuwa. Ari na ako."

Sunday, December 2, 2012

Jagan! Pahibayo Kabahin HIV/AIDS

Tapok sa Suriganon na Manjaganay

Syudad sa Surigao -- Tapok sa Suriganon na Manjaganay nag-organisa nan Puya na Bugkot sa Pagjagan 2012, pahibayo kabahin sa HIV/AIDS na gihimo adton Desyembre 01, 2012.

Tag-apilan sa lain-lain na mga organisasyon, kompanya, sanan klase nan indibidwal sa syudad nan Surigao an paningkamot nan SRC.

"Malipayon ako na nasugdan nan marajaw sanan nahuman sab nan marajaw an Puya na Bugkot sa Pagjagan 2012, pahibayo kabahin sa HIV/AIDS!" SRC Presidente Abogado Ingemar P. Macarine naglaong sanan nagdugang na, "untana sa sunod namo na pagjagan para sa dugang kahibayo, mo apil gihapon an mga Suriganon na ni apil kuman sanan mo apil sab unta an waya kuman, puhon."

May 3k, 5k, 10k na kategorya an ini na pagjagan.

"Salamat karajaw sa tanan na nagtabang sa amo para mareyalisa ini na mahinongdanon na pagjagan nan Tapok sa Suriganon na Manjaganay, sanan kongrats sa tanan nagpakadaug kuman, unta puhon makadaug gihapon kamo sa mga mahitabo pa na pagjagan ta," Macarine.

Nahuman an aktibidadis nan alas utso sa buntag na puno nan kalipay sanan kaliksi an tanan nag apil.

Abril 2013, puhon, an sunod na pagorganisa nan organisasyon para sa marajaw karajaw na pagjagan sa Surigao.

Laag sa GL

"Titot, nanawag ako kay hagaron kaw namo na mag giya sa mga torista sa GL, bakante kaw kaha kuman Nobyembre 28 - 30?"

"Pabor ako nan jaun sir Dodz, kanus-a man ta magplastar nan para sa jaun na laag sa GL?

"Silom puhon sa Bastie's, tot"

"Sige, sir. Kita rata silom puhon."

Kuman na an meeting na adlaw sa Bastie,

"sir tot, an imu asawa basin pwede maka-iban?"

"sige ma'am, ako kaw puhon e text kon mo iban si She."

"sige sir, an iju trabaho mag giya sa mga taga HMC sa GL, an rota Guyam, Daku, Naked Island, sanan Cloud 9."

"Oi, gana jaun ma'am, tsana, mangadto nata."

"Hahaha! Ka eksayted sab nimu sir tot."

Guyam Island




Naked Island

Cloud 9
Bayud Beach Resort

Daku Island


Arang ka tayagsa na arang ka gana an ini na tsansa sa bisan kanin-o pa na tawo sa kalibutan. Tayagsa tungod kay nangadto kami para mag giya sa mga torista na kon hai dili kon amoy amo pirmi na trabaho. Tayagsa tungod kay dili kami taga didto. Tayagsa tungod kay libre ra an byahe. Tayagsa tungod kay tayagsa ra.

Monday, November 26, 2012

Pagbalik sa karaan na hilig!

"Woo! Salamat, ya nay uyan, pwede na ako magbaktas, mi palihog kuhai anay ako nan duha ka t-sirt tapos an isa e suyod nan selopin."

"Okey da."

"Salamat mi, midyas rakan sab palihog mi."

"Uh...uh... Hu! Nasuyod ra gajud an midyas, jatis, kalisud naman anhi mag midyas... Hay! Sapatos nasab... Huh... okiks, andam na ako."

"Ari na anay ako mi."

...
"Okey da."

"ptsu... pag sirado nan bayay mi."

"Oi! Alas tres-sikwinta na, ok sab baja mag baktas, paspasan ko pa."

"Grang! Kuk! Grrrraaaaang!"

"Ai, ka asu sab nan traysikol."

"Beeeeeeeeppp!"

"Oi! Haywi na, jatis, dilikado man baja mag baktas nan ingani na oras, pero ok ra, padajon lamang ako, una raba na adlaw sa pangandam para sa 'Jagan ta bai', hinay-hinay ra lamang anay ako basin ma kuratan an ako kalawasan."

"grrrrrrrrrrrng... grrrrrrrrng..."
"grrrroong... groooooong..."

"dagko an sakyanan dinhi sa Brgy. Rizal dapit, pakilid ra lamang ako, hinay-hinay."

"hapit na gajud an tulay na gamay sa Kinabutan."

"Oi! Brawon naman inin suba dinhi sa tulay na gamay nan Kinabutan, amo raman sab nan tagmina na Nickel Ores an resulta."

"Hapit na an Pepsi, tapos Gateway na dajon."

"Oops, may baha man atbang nan Four Aces, jaganon ko rakan ini kay may traysikol nasab ako na ka sugat."

"Ok, tulay na gajud na taas, kita na an Gateway, gana siguro mag baruto dinhi sa Surigao River iban an ako bata, pag dili na brawon an kolor sanan dili na suyog anhi kami puhon."

"Ini na an ulahi na tulay, duol na gajud an kanto nan Gateway."

"Oi tol, kumusta na?"

Ok ra tol tot, baktas man?"

"Lagi, pakusog sanan pagamay, bitaw tol Fajards, hai naman kaw kuman nagtrabaho?"

"Nag OJT ako kuman tol tot."

"Marajaw, ika duha na nimu puhon na pag gradwar, amo?"

"Oo tol tot."

"Na hala tol Fajards, ayu ayu, ari na anay ako kay may apason ako kuman."

"Sige tol tot."

"Padajon sa pagbaktas, duol na gajud, huh, salamat, jari na ako sa kanto, hala bi uno nay oras, oi... Alas kwatro-disisayis na. Bali baynte-sayis minutos an ako pagbaktas gikan Pepang hangtud dinhi sa Gateway... sige, padajon pasingod nasab ako nan SSCT."

"Amo ini an naka gana magbaktas kay daghan makakita..., arang lamang gajud ka abug an mga sakyanan, labi na inin mga krudo an gamit pastilan ka itom sa asu."

"Brod Mark, marajaw kay nagka kita ta kuman, marajaw na hapon, an amo tuod tubo sa may c.r. may tuyu kay nabuak an ija pvc T na tubo, palihog anay hapiti kuman Sabado puhon....
"

"Ok brod tot, marajaw kay nag abot ta dinhi, esnaks ta brod labon tingesnak namu kuman na oras sa SMWD."

"Salamat brod Mark, pero nagdali ako kay, apason ko si Mama."

"Ah! Ok, e kumusta ako kan Ma'am."

"Ok, brod. Ari nako."

"Sugod nako baktas, huh, medyo hawuy na ako tiil, duol na ako sa SEC, gamay rakan, oh, jari na gajud ako sa SEC, ting gawas na baja, kinanghanlan ko mag dali para maapsan nako si Mama."

"May 'No Loading, Unloading' na pahibayo sa gawas nan SEC, nadumdum ko an Cybercrime Law, amo ra sab nan ini na pahibayo, 'No Uploading, Downloading', hehe."

"Padajon sa pagbaktas, mu agi anay ako kan brod Roy, sa Verna's Eatery, ya man si brod Gunder sa ija sab karenderia."

"Oi! Brod Roy, marajaw na hapon."

"Oh! Brod tot, musta na? Baktas man?"

"Lagi, eksersays, baktas para sa kasing-kasing, tol, pwede makiinom nan tubig?"

"Oo brod tot, jari oh."

"Salamat brod... mu lakaw na ako kay para makaapas pako kan Mama."

"Ok brod tot, nagdaya kaw unta nan imu t-sirt."

"Oo brod Roy, jari ako daya, ari nako, salamat."

"Ok brod. Teks ra..."

"Pasingod nako sa SSCT, anhi ako mu agi sa Kaskag para maka palit ako nan pvc solvent kay tugon raba ni Brod Mark, ngano kaha solvent man an tawag nan adto? Sige lamang, makita ko ra ngajan."

"Duol nako sa Kaskag, ah, jari ra baja an bayay ni Pres., padajon ko."

"Jari nako sa hardwer, ma'am, pa palita nan pvc solvent."

"tag kwarinta sir."

"Jari ma'am oh."

"Ma'am, ako na inin gisi na na dyaryo."

"Ok sir."

"Si Padre Orbos sanan Randy David. Taggisi naman, marajaw ngani kay may nabilin pa sa ila artikol."

"Jari na sir an imu tagpalit."

"Salamat, ma'am."

"Padajon, paliko nako sa Socorro Bank dapit."

"Francis!"

"Oi, Papa Domy, marajaw na hapon. Kumusta Pa?"

"Ok ra, ikaw? Ya na baja kaw sa Dapa?"

"Ya na pa kay si Mama sige sin ka high blood pressure. Amo na napugos ako paguli dajon."

"Ah ok, so uno may imu lingaw kuman?"

"Nageskwela kami ni missis nan Master's degree Pa, sanan marajaw ngani kay an ako buotan na amo taghatagan gihapon ako nan panukyod sa adlaw-adlaw na panginanghanlan."

"Marajaw gajud sija na tawo."

"Lagi, pa, na ari anay ako."

"Na hala sige, bisita rakaw puhon sa bayay."

"Ok, pa."

"Padajon sa pagbaktas, duol na gajud ako sa SSCT. Huh!"

"Gamay rakan gajud, Narciso-Roxas na...Naricso-Vasques na... Narciso-Burgos...Narciso-Kaimo...Narciso-Rizal...DBP...Narciso-Magallanes..."

"Yes! SSCT na gajud, alas kwatro-sikwintay-sinco."

"Bali, isa ka oras may lima ka minuto an pagbaktas ko... an nakagana suyod sa ini na oras, daghan ako nakita, nakat-onan, na-eksperyensahan."

[Amo ini an, nakagana sa pag-Baktas o pag Jagan man, sa kadayanan nan kalingawan, dinhi sa ato marajaw karajaw na Surigao.]

Saturday, November 24, 2012

P A S I D A A N



Ajaw Paghilak, Pagkatawa, Panluod.

An imu mahibaw-an dinhi, kabahin sa isa ka Surigaonon na hamok kuyang sanan kakuyangon sa kinabuhi—buot pasabot normal sija, na nagdako lujo sa mga kuyang sanan kakuyangon. Untana, dili ra kon mahibaw-an kon dili makat-onan gajud nimo, (ikaw na nag basa ba...kuman), an mga butang na normal na mahitabo sa isa ka-bata, ka-ulitawo, ka-tawo sa lain-lain na aspeto sa kinabuhi.

Surigaonon an sinuyatan, dapat Surigaonon an binasahan, pag-aksyon an sulti i-duot pagbasa, para imu gajud ma-sinati an kasing-kasing nan kinabuhi sa mga tawo dinhi na nagstoryahay sa lain-lain na panahon, lugar sanan sitwasyon.

[Kalami sa kape na tinimpla ni mama, h’m...] Basin ganahan kaw mag kape samtang mag basa nan kinabuhi ni ‘Titot Nan Surigao’?