 |
| Manjaganay sa Tres Kilometros na Kategoriya |
Arang ka idyolohista para sa iban an tumong nan pagjagan para sa Suba nan Surigao.
Laong pa nan iban, "imposible makab-ot an iju tumong sa pagjagan ra." Tinuod gajud ini kon way gajud mo jagan bisan isa para magpahibayo kabahin sa estado nan Suba nan Surigao.
Sa una na panahon, abi pa nan naka-estorya namu na mga katiguyangan na lumolupyo sa duol o kilid na bahin nan suba, "makabingwit o makakuha paman kami nan isda sa una, pagmangaligo kami dinha di paman kon ing-ana ka-itom an tubig, dili pa lapok an baho, dili pa luod an lasa kon amo man ganing ma tulon 'magamay' an tubig samtang kami naglangoy-langoy para makaligo sa tubig nan Suba nan Surigao."
Sa kuman, an Suba nan Surigao, mapatayay na o patay na. Tungod ini sa kadaghan na nan lumolupyo na duol sa ija na kon hai an kasagaran nagpasagad ra sa kalimpyo nan palibot, na kon hai an mga hugaw nila pati nan ila mga tag-amuma na mga hayop adto mo pasingod sa suba. Jauy pipila na nagbaton nan makataronganon na kasakto para sa kalimpyo nan kinaiyahan nan Surigao, o sa Suba nan Surigao, pero pipila ra kaysa kadaghanon nan mga nagpasagad o nagpasagda.
Tana ra, dili mahitabo sa Suba nan Surigao an nahitabo sa Suba nan Cagayan de Oro na naghaguros an tubig na nilampornas nan subdibisyon sanan gamay na isla. Ato hinumdumon na an Sabang, an Sabang isa ra ini ka reklamasyon sanan isla na nagpatunga sa kinadak-an na ganghaan nan Suba nan Surigao. Tana ra, buotan ra gajud pirmi an Ginoo na amo ray nahibayo kon unoy silum para sa kada tawo--Surigaonon o dili man.
Sa inin suyat kabahin, "AN IMPORTANTE, NAGPAKABANA KITA... KUMAN PARA MARAJAW AN SILUM," untana mo santop sa alimpatakan nan kasing-kasing nan tanan nakabasa o nakadungog an importansya nan kalimpyo sa kinaiyahan labi na sa kinabuhi nan Syudad nan Surigao, an Suba nan Surigao.
Sa jagan man para sa suba, sa paglabog nan kaugalingon basura sa sakto/dapat na basurahan o sa pagpuyot nan basura nan iban para e labog sa sakto/dapat na basurahan, dako na ini na tabang sa gamay na posibilidad na mabuhi pa o mulangtod pa an Suba nan Surigao.
Daghan pa an mahimo para sa kabag-ohan. Pagpakabuhi, butangi nan kinabuhi an kada-adlaw samtang makaginhawa pa, palabya an adlaw na may marajaw na nahimo para sa kaugalingon, sa iban, sanan sa kinaiyahan.
Tinuod gajud na mapatay an tawo sa sakto na panahon, pero pahinumdum, gana gajud gihapon mamatay na may nahimo na marajaw samtang buhi.
Kon bakanti kaw (ikaw ba na nagbasa), Jagan na ta!
